Celebradas as VII Xornadas de Auditoría e Contabilidade en Galicia

Fonte: Consello Galego de Economistas

08/11/2022

Celebradas en formato mixto, presencial e online, os pasados días 10 e 11 de novembro, estas VII Xornadas de Auditoría e Contabilidade en Galicia serviron para facer unha posta en común dos problemas e os retos que afrontan os profesionais de ambos os sectores nun escenario infestado de incertezas como o actual.

Como vén sendo habitual, estas Xornadas agruparon ás corporacións representativas da profesión a nivel autonómico, ao compartir organización o Consello Galego de Economistas -co apoio e a colaboración do REA- por unha banda, e a Agrupación Territorial 4ª (de Galicia) do Instituto de Censores Xurados de Contas de España, por outro. 

Na inauguración estiveron presentes os máximos representantes de ambas as institucións, Miguel A. Vázquez Taín, e Enrique González González, a quen acompañou, Miguel Corgos López-Prado, Conselleiro de Facenda e Administración Pública da Xunta, e Valentí Pich, Presidente do Consello Xeral de Economistas, esta último vía online.

Enrique González cuestionouse na súa intervención se a profesión está a transitar o camiño correcto en canto a ser un colectivo moderno, sustentable e capaz de atraer talento. “Creo que temos que reinventarnos, recuperar o atractivo da profesión, apostar pola calidade humana e esquecer a competencia en prezos á baixa”, indicou.

Taín, pola súa banda, reivindicou tanto o traballo levado a cabo polos profesionais da auditoría como o realizado polas corporacións que o representan, “moitas veces soterrado, pero sempre en beneficio da sociedade na súa función de analista da normativa que afecta o sector”. Concluíu cunha breve alusión aos temas máis destacados dos que se debaterá nestas Xornadas, como as novas normas de calidade, a nova Directiva de Sustentabilidade, a Independencia do auditor, “e, como non, a necesidade de substitución xeracional nunha profesión que conta con moito futuro”.

O Conselleiro de Facenda inicio a súa intervención felicitando aos organizadores por unha “nova edición dunhas Xornadas que xa se converteron nun foro consolidado e de referencia para o sector”, para a continuación relatar o que desde a Xunta de Galicia está a levarse a cabo en materia de auditoría do sector público. Entre outros asuntos, Corgos fixo alusión a unha mellora da calidade das auditorías, promovendo unha maior especialización do persoal; o incremento do uso das novas tecnoloxías baseadas no Big Data, a actualización do marco normativo de contable ou fomentando a colaboración co sector privado.

O encargado de pronunciar a conferencia inaugural destas Xornadas foi José Manuel González-Páramo, ex Conselleiro Executivo e ex membro do Consello de Goberno do Banco Central Europeo, Presidente de European Data Warhouse, a quen Taín presentou como “unha mente privilexiada, un dos economistas máis brillantes do noso país cunha indiscutible proxección internacional”.

González Páramo desenvolveu a conferencia titulada “O retorno da inflación: tribulaciones dos bancos centrais”, pivotando a mesma sobre a orixe desta, os seus compoñentes básicos e os riscos aos que nos enfrontamos. “¿Como puidemos chegar a estes niveis de inflación non vistos no últimas catro décadas?”, cuestionouse, para indicar posteriormente que a inflación parecía domesticada neste período, a consecuencia das políticas levadas a cabo polos bancos centrais, á influencia do proceso de globalización e a competencia á baixa en prezos que trouxo aparellada, “e tamén a unha certa dose de sorte pola ausencia de shocks ´´ no ámbito internacional como os que tivemos ultimamente, a pandemia ou a guerra de Ucraína”.

A continuación, lanzou unha crítica velada aos bancos centrais “pois se han infraestimado os niveis de inflación desde a primavera do 2021”. “Por unha banda, os seus propios modelos de previsión tenden a producir un retorno á media; por outra, a adopción de políticas monetarias ultraexpansivas e a propia credibilidade no BCE e, por último, tanto a pandemia como a guerra de Ucraína valoráronse como shocks temporais”, sinalou.

En canto aos riscos existentes para lograr estabilizar a inflación sinalou, como principais, os erros de xuízo derivados dos modelos convencionais, o temor por parte dos organismos a crear unha recesión -“cando a alternativa é máis recesión máis adiante”-, o ignorar as políticas monetarias doutros países e as diverxencias estruturais dentro da Eurozona.

Como conclusión, sinalou que talvez haxa que reaxustar as expectativas de inflación, e pensar que esta persistirá en niveis elevados durante longo tempo, “tres anos como pouco”.

A continuación, José Manuel Vieites Bautista de Sousa, Presidente da Confederación de Empresarios de Galicia, ofreceu unhas pinceladas sobre o valor que a auditoría de contas representa para as pemes. “Unhas pemes que suman máis do 90% do tecido empresarial de Galicia”, precisou. “Aínda que entre gran parte do empresariado aínda se observa á auditoría con temor e preocupación, hai que desterrar esta maneira de pensar, pois, aínda que para as pemes representa un acto voluntario achégalles numerosos inputs positivos”. Entre eles, a credibilidade e confianza na situación financeira que lles achega, o colocarse nunha mellor posición de face á obtención de financiamento externo, subvencións, procesos de licitación, etc, ou a detección de malas prácticas contables a eliminar, o que redundase nunha mellora da xestión empresarial.

A nova Directiva de Sustentabilidade foi o asunto que trataron a continuación Salvador Marín Hernández, Presidente EFAA for SMEs e Director do Servizo de Estudos do CGE e Ana Manzano Cuadrado, Subdirectora Xeral de Normas Técnicas de Auditoría do ICAC. Ambos explicaron detalladamente os principais aspectos da transposición desta nova normativa que vén modificar a Directiva sobre información non financeira de 2014, e que introduce esixencias máis detalladas en materia de informes e garante que as grandes empresas estean obrigadas a publicar información en materia de sustentabilidade, como os dereitos ambientais, os dereitos sociais, os dereitos humanos e os factores de gobernanza.

A sesión de mañá do xoves pechouse abordando a cuestión das novas normas de xestión da calidade, publicadas o pasado 20 de abril, co fin de afianzar a calidade das auditorias e incrementar a confianza pública, respondendo deste xeito á estratexia de converxencia coas normas internacionais de auditoría aprobadas polo IAASB e ao mandato contido no Regulamento de desenvolvemento da LAC. Para iso con Álvaro Urrutia Santos, Subdirector Xeral de Control Técnico do ICAC, que realizou unha exposición detallada da NIGC1-É, a NIGC2-É e a NIA-É 220 Revisada.

As sesións da tarde do xoves puxeron o foco, por unha banda, nas principais novidades en materia contable e en obrigacións de independencia, por outra. Desenvolveron o primeiro asunto, Mª Dores Urrea Sandoval, Subdirectora Xeral de Normalización e Técnica Contable do ICAC e Juan Manuel Pérez Iglesias, Inspector de Facenda do Estado (excedente), Interventor e Auditor do Estado (excedente) e colaborador en Baker Mackenzie. Centraron a súa exposición na problemática sobre a reformulación de contas -tratando con especial atención a sentenza da Sala do Contencioso do Tribunal Supremo, de 26/07/2022 (STS 3201/2022)-, a definición de grupo na reforma da Lei Concursal, así como diversas consultas realizadas ao ICAC, entre outras, sobre a información a incorporar na memoria das contas anuais en relación co período medio de pagos a provedores en operacións comerciais, sobre a llevanza da contabilidade e a formulación de contas anuais polas agrupacións de empresas sen personalidade xurídica ás que se refire o art. 5.1 da Orde ITC/1466/2021, ou sobre o tratamento contable da operación de escisión parcial da sociedade dominante dun grupo cotizado.

Pola súa banda, e para pechar esta primeira xornada, María del Mar Hernández Vieites, Socia responsable de Ética e Independencia en KPMG España e Yolanda Olius Bonsoms, Socia de Auditoría en Grant Thornton España, disertaron sobre a problemática das obrigacións de independencia, abordando cuestións tales como as novidades introduciu o RLAC en materia de extensións familiares e da rede auditora e non auditora, a tenencia e operación con instrumentos financeiros, o traballo a levar a cabo en relación coas ameazas e salvagardas ou os requirimentos aos auditores en relación coas Comisións de Auditoría das EIP que auditan.

A xornada do venres abriuse abordando outros traballos que pode levar a cabo polo auditor, ben para achegar fiabilidade sobre a información baixo a aparencia dun informe de auditoría, ou ben de asesoramento ou consultoría onde non se proporciona seguridade, senón a visión do profesional e as súas recomendacións baseadas na súa experiencia. Francisco José Rabadán Molero, socio de auditoría e responsable dos servizos de Assurance en KPMG España, iniciou a súa exposición facendo alusión aos traballos de Assurance (ISAE 3000) para centrarse a continuación nos encargos de procedementos acordados (ISRS 4400R) e pechar a súa intervención cunha mención sobre os encargos de revisión limitada (ISRE 2400-2410).

Tras unha pausa para recuperar forzas, as obrigacións informáticas e a compilación foi o asunto que saltou á palestra a continuación. Obrigación de compilación que xa viña establecida na LAC (art. 29.2 e art. 30) e que é esixible co novo Regulamento que a desenvolve, regulando o contido do arquivo de auditoría, así como a aplicación de medidas de seguridade que garantan a autenticidade dos documentos contidos no mesmo. Déronnos toda as claves desta cuestión Esther Fernández Rama, Socia Directora de Kreston Iberaudit Valencia e Jaime Loureiro Longueira, Socio e Director de AGTL. 

Como vén sendo habitual, as Xornadas pecháronse cunha Mesa Redonda onde se reflexionou e debateu sobre o presente e futuro do auditor e do experto contable, estando presentes para iso Javier López-Guerreiro, Vicepresidente do Instituto de Censores Xurados de Contas; Emilio Álvarez Pérez-Bedia, Presidente do REA; Fernando Cuñado García-Bernalt, Presidente do Rexistro de Expertos Contables (REC) e Santiago Durán Domínguez. Presidente do ICAC. Moderando a mesa estivo o presidente de EC-Economistas Contables-CGE e Vicepresidente do REC, Francisco Gracia Herréiz.

Desde o ámbito da auditoría, un sector que en 2021 facturou un total de 829 millóns de euros, o que supuxo un incremento do 20% con respecto a 2018, as conclusións máis destacadas que se extraeron foron as seguintes:

- Necesidade de deixar de lado a competencia á baixa en prezos nunha contorna no que se manteñen os prezos de hai unha década

- Xestionar a calidade non só como esixencia regulatoria

- Adopción da sustentabilidade como ámbito de actuación e oportunidade de negocio

- Dixitalización dos despachos en sentido amplo: auditar nunha contorna dixitalizada.

- Centrar o foco na xestión das persoas como resposta ao reto xeracional.

Precisamente a substitución xeracional foi un dos retos de futuro que se identificaron, unido á imperiosa necesidade de atraer e conservar talento, xunto á xestión do crecemento dos despachos e a adopción dos criterios ESG (ambientais, sociais e de gobernanza).

Desde o punto de vista do Experto Contable, e ademais da reivindicación do recoñecemento da figura do Experto Contable, identificáronse retos coincidentes co sector da auditoría, engadindo outros tales como a ciberseguridad, a xestión dos fondos europeos, cuxo groso se despregará a partir de 2023, ou a posta en valor do traballo do contable como panca de face á actualización de honorarios.

En definitiva, tratouse pois dunha nova edición dunhas Xornadas, celebradas ante preto de cento cincuenta profesionais da auditoría e a contabilidade, que tomaron o pulso ao actual estado de ambos os sectores e puxeron a mirada nun futuro que, a pesar do ecosistema inflacionista e incerto que estamos a atravesar, obsérvase con moderado optimismo.